در حاشیه برگزار نشدن بیست‌وچهارمین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری‌ها؛

با دفاع از تصمیم شجاعانه خود نقشه جایگزین راعملیاتی کنید- مصطفی محمودی*

تهران- ایرنا- همه ساله در این روزها شاهد برگزاری رخدادی با عنوان نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری‌ها بودیم که به نوعی جشن خانواده مطبوعات و خبرگزاری و اهالی این خانه و خانواده از سراسر کشور بود تا به مدت یک هفته از آخرین وضعیت هم آگاه شوند و دستاوردهایشان را به مردم عرضه کنند.

محمد سلطانی فر، معاون امور مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اما در اولین سال حضور خود در این پست تصمیم به برگزار نکردن بیست و چهارمین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری ها گرفت و با این تصمیم البته موجی از انتقادهای ریز و درشت را به سوی خود روانه ساخت.
او در مصاحبه هایش بر «توجه به شرایط اقتصادی حاکم بر فضای جاری کشور در سال 97 و وضعیت مالی و کاری مطبوعات متاثر از این شرایط» تاکید و از آن به عنوان دلیل اصلی عدم برگزاری نمایشگاه بیست و چهارم نام برد. معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد همچنین در مصاحبه ای با ایرنا گفته بود:« انگیزه‌هایی که در گذشته باعث شکل‌گیری نمایشگاه مطبوعات می‌شد بر محور آشنایی هر چه بیشتر مردم با رسانه‌های مختلف به واسطه حضور فیزیکی آنها در محیط نمایشگاه مبتنی بود اما در حال حاضر به دلیل تکثر فضاهای مجازی و بالا رفتن سطح آگاهی و دانش مردم از شکل، نوع و شیوه اثرگذاری رسانه‌ها، برپایی این رخداد با هدف کلان معرفی رسانه‌ها به شکل فیزیکی در نمایشگاه الزام‌آور نبود.»(1)
به نظر می‌آید مهم تر از مباحث و مسائل اقتصادی، شاید نوع و شیوه اثرگذاری مطبوعات و خبرگزاری ها در حوزه خبر بر مخاطبان باشد که به دلایل متعددی (که یکی از آنها به گفته سلطانی فر تکثر فضاهای مجازی و بالا رفتن سطح آگاهی و دانش مردم بوده) کم رنگ شده و حداقل در یک دهه گذشته این مساله به عنوان زنگ خطری که هر سال صدایش بلندتر از سال قبل به گوش می رسید، به اشکال مختلف خود را نمایان ساخته است و متاسفانه هر سال مسئولان برگزار کننده نسبت به این صدای هشدار بی توجه بوده و یا نتوانسته اند برای کاهش آن اقدامی انجام دهند.
واقعیت این است که تصمیم محمد سلطانی فر یکی از آن معدود تصمیمات شجاعانه ای است که نمونه اش را متاسفانه در کشور خیلی به ندرت شاهد هستیم. اینکه رویدادی دولتی، بیست و سه دوره برگزار و به ناگاه دوره بیست و چهارمش متوقف شود نیاز به شهامتی دارد که معاون مطبوعاتی موفق به انجامش شده و البته این به معنای تایید و یا خوشامد وی نیست. چرا که او می بایست در کنار این حرکت ارزشمند خود به طراحی سیستماتیک رویدادی جایگزین اقدام کرده و آن را عملیاتی می ساخت تا فاصله به وجود امده بین مردم و مطبوعات بیشتر از این میزان نشود. 
هر چند معتقدم به هر حال وی میراث دار حرکت و جریانی است که تاثیرگذاری ارزشمند حداقل در دهه اول عمر خود داشت و این تاثیر گذاری اندک اندک رنگ باخت تا جایی که در پنج شش سال اخیر نمایشگاه مطبوعات صرفا تبدیل شده بود به فضایی برای چشم و هم چشمی غرفه ها و غرفه داران برای و همچنین فضای مناسبی برای جولان برخی مسئولان سیاسی و نمایندگان مجلس و شورای شهر و سلبریتی ها و هنرپیشه ها و ورزشکاران دست چندم و غیره تا حداقل برای چند روز هم که شده در ویترین مطبوعات و خبرگزاری قرار گرفته و خودی نشان دهند و پالسی برای اینسو و آنسو بفرستند. و این مساله با روح حاکم کلی بر جریان برگزاری نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری ها که قرار بود به تعامل و نزدیکی هر چه بیشترشان با عامه مردم یعنی مخاطبان واقعی شان منجر و بسترسازی و ایجاد جریان مطلوب برای جذب حداکثری مخاطبان را به وجود آورد تضاد زیادی داشت.
بررسی دلایل کاهش استقبال عامه مردم از نمایشگاه مطبوعات در سالهای اخیر از یکسو و همچنین آسیب شناسی علمی و دقیق چرایی کاهش تیراژ مطبوعات (البته بدون یکسویه نگری و جهت گیری منفی و تاکید تخریبی بر نقش گسترده رسانه های اجتماعی که البته آنهم آسیب شناسی خود را می طلبد) و تضاد عجیب این مساله با حجم بالای نشریات منتشر شده در کشور به لحاظ کمی و نیز آمار اندک مخاطبان نشریات یاد شده می تواند سئوالات و ابهامات بسیار زیادی را پاسخ گوید که بسیار نیز لازم و ضروری است اما همانگونه که پیشتر نیز اشاره کردم معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن اینکه می بایست قاطعانه از تصمیم شجاعانه خود مبنی بر تعطیلی جریانی که می بایست مروج فرهنگی می بود و در طول سالیان از مسیر خود دچار انحراف شد و صرفا بودجه دولتی ای را هدر می داد که روا نبود دفاع کرده و صد البته با آسیب شناسی اشاره شده زمینه را برای ایجاد یک برنامه راهبردی فرهنگی با اهداف توجه بیشتر عامه مردم به مطبوعات و خبرگزاری ها فراهم سازند. 
به این معنا که تعطیلی نمایشگاه مطبوعات یک درمان مقطعی بود که شاید برای مدت کوتاهی بتواند موثر واقع شود اما درمان ریشه ای نیست و بدون شک برنامه ریزان و سیاستگذاران حوزه مطبوعات می بایست به آلترناتیو (های) اثر بخش و جریان ساز نمایشگاه مطبوعات می اندیشیدند تا بتوانند برنامه جایگزین و متناسب با وضعیت فعلی فرهنگی و اقتصادی جامعه را عملیاتی سازند که امیدوارم چنین کرده باشند.
روزنامه نگار و مدرس دانشگاه

انتهای پیام /*