اخبار
۱۴۰۰/۰۳/۲۷          سنجه های انتخابات (بخش نوزدهم)
 به قلم دکتر ناصر خدایاری

  به هم آمدگی گسل های اجتماعی و اقتصادی و...

استخوانبندی مبارزات انتخاباتی بر اساس شکافهای عدیده ای است که موجب بروز برخی تلاطم های اجتماعی و سیاسی می گردد. این شکافها بسته به نوع و چگونگی جوامع، برون فکنی های مختلفی پیدا و خودی نشان می دهند از جمله شکافها؛ شکافهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و شکاف بی اعتمادی و ... هستند.

مناسب ترین شرایط زمانی برای فعال شدن شکافها و گسل های مزبور، موسم انتخابات است که این شکافها بسته به دامنه و عمق خود، آثار مختلفی برجای می گذارند.

برگزاری هر انتخاباتی با توجه به امکان تعمیق و فعال تر شدن شکافهای مورد اشاره، می تواند نتایج متفاوتی بدنبال داشته باشد؛ به التیام و پرشدن شکاف های موجود و تقویت همبستگی و وفاق اجتماعی و یا بر عکس به گسترش و تعمیق واگرایی های اجتماعی بینجامد.
گرچه زمان وقوع زلزله های اجتماعی و اقتصادی و... را نمی توان بدقت پیش بینی نمود، ولی می توان بستر وقوع زلزله ها را که همان گسل ها و شکافهای موجود در پوسته و یا هسته زمین جامعه است، شناسایی و زمان وقوع زلزله اجتماعی و فرهنگی و ... را تا حدودی تخمین و یا نسبت به قریب الوقوع بودن آن هشدار داد.

 از منظر نشانه شناسی، برخی از گسل ها علاوه بر داشتن نشانه های آشکار، دارای شواهد و پیشینه تاریخی نیز می باشند. شکاف های مزبور ممکن است تحت شرایط ذیل فعال شوند:
۱. توسعه اقتصادی از یک سو و وجود انسداد سیاسی از سوی دیگر.
۲. بروز مسائل و مشکلات در عرصه تامین نیازهای اولیه و ارائه خدمات اجتماعی و اقتصادی، یعنی آغاز محرومیت اجتماعی و ... بعد از یک دوره برخورداری نسبی.
۳. گسترش روزافزون محرومیت و ناکامی یا توسعه فقر و افزایش ضریب جینی.

به نظر می رسد گسل های موجود کشور ما بیشتر، ناشی از تجربه دوره محرومیت بعد از برخورداری های نسبی یعنی شق دوم و تا حدودی نوع سوم از انواع شکاف هاست.

بر پایه منطق فوق می توان گفت؛ 
از زمان انعقاد قرارداد ویلیام ناکس دارسی در سال ۱۹۰۱ میلادی یعنی از ۱۳۰ سال پیش تاکنون، اداره کشور وابسته به فروش نفت و عواید نفتی بوده است، ولی چند سالی است در اثر سکته اقتصادی و انسداد این عروق و آغاز تحریم ها و خروج آمریکا از برجام و ... کشور از این منبع درآمد مستمر محروم گردید و به دنبال آن کاهش درآمدملی به حدود ۱۰٪، در آمد قبلی و در نتیجه کاهش ارزش پول ملی بدلیل کاهش درآمد ارزی و افزایش تورم و قیمت ها بعنوان نتیجه آن، قشرهای دارای درآمد ثابت دچار مشکلات معیشتی شدند قشرهایی که نتوانستند درامد خود را با گرانی و تورم توامان به پیش ببرند.

مشکل فروش نفت، و به تبع آن خرید و تهیه مواد اولیه برای استمرار تولید و باز تولید آن و کاهش حجم صادرات غیر نفتی و از سویی تحریم های بانکی و ... همه به نوعی حاکی از اقتصاد تک محصولی کشور و ضرورت تجربه و ورود به دوران نوین در تاریخ معاصر یعنی مدیریت بدون اتکاء بر نفت بوده و امروز نیز ادامه آن در منظر و مرئی است.

تحریم های همه جانبه و محرومیت کشور از درآمدهای نفتی موجب شد کاستی ها و شکافها و زخم هایی که تاکنون در پرتو درآمدهای نفتی پنهان شده و از نظرها غایب مانده بودند دوباره سرباز کرده و خودنمایی کنند.

حوزه گسل ها کمی گسترده تر شده و بین زن و مرد، مرکز و پیرامون، شهر و روستا، بین عوام و خواص، بین فقیر و غنی یا محروم و برخوردار، بین انقلابی و ... و گسل قومی و دینی و مذهبی، خودی و غیر خودی و گسل بی اعتمادی بین دولت و مردم مجال عرض اندام پیدا نمود. نامزدی که گسل شناس بوده و بتواند روی این گسل ها مانور دهد قادر خواهد بود هم مشارکت حداکثری و هم تا حدودی موفقیت خود را تضمین نماید
گسل های مورد نظر معاونت سیاسی سیما که در جریان مناظره سوم برای نامزدها عنوان گردید نیز بخشی از گسل های پوسته زمین جامعه نه همه آنها را برجسته نمود و برخی نامزدها به صورت موضعی روی شکافها و گسل های هسته زمین جامعه که می تواند التهاب و تلاطم زا باشند اشاره کرده و جرقه مشارکت حداکثری را زدند.

شناخت این شکافها، و از همه مهم تر اولویت بندی در جهت ترمیم و پرکردن آنها درجامعه از جنس سخت ترین اقداماتی است که یک سیستم سیاسی می تواند در جهت یاد شده عزم خود را جزم نماید. 

مناظراتی که در سه نوبت بین نامزدهای انتخاباتی صورت گرفت؛ در واقع با نیت باز فعال نمودن گسلهای موجود و ترمیم آنها و بر هم زدن آرایش اجتماعی مستقر و ترتیب مناسبات نوین شکل گرفت.

به نظر می آید فعال شدن این گسل ها در نوبت سوم مناظره در مقایسه با نوبت اول و دوم محسوس تر بوده و البته زمانی موثرتر عمل خواهد نمود که زلزله ناشی از فعال شدن آن گسلها، پس لرزه های مستمری را تا ۲۸ خرداد یعنی تاریخ برگزاری انتخابات بدنبال داشته باشد به نحوی که بتواند مردم را برای جابجایی از محیط گسل به محیط امن اجتماعی و اقتصادی و ... سوق دهد.


خانه مطبوعات و رسانه های استان آذربایجان غربی 

دیدنی های آذربایجان غربی
میدان انقلاب ارومیه
قره کلیسای چالدران
مزار شمس تبریزی خوی
تپه حسنلو
پیست اسکی خوشاکوی ارومیه
باغچه جوق ماکو
غار سهولان مهاباد
پل هوایی قطور خوی
مسجد جامع ارومیه

تبلیغات
 
 
درباره ما تماس با ما
طراحی و اجرا