معاون اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری آذربایجان‌غربی با اشاره به ثبت هفت اثر میراث ناملموس خوراک و غذاهای محلی آذربایجان‌غربی در فهرست آثار ملی گفت: اخیرا در جلسه شورای ثبت ملی وزارت میراث فرهنگی، هفت اثر در فهرست ملی قرار گرفت.

حسن سپهرفر با اعلام این مطلب اظهار کرد: در جلسه روز گذشته شورای ثبت ملی وزارت میراث فرهنگی، هفت اثر شامل فن و شیوه گلاب‌گیری با گستره آذربایجان‌غربی، کباب سنتی خوی، غذای‌های سنتی یارما شیله‌سی، اووماج آشی، اَیران‌آشی، دوشّاب حالواسی و زنجفیل حالواسی در فهرست ملی میراث ناملموس  به ثبت رسید.

وی تصریح کرد: در این میان، مراسم گلین چیخادما، مراسم خدیرنبی، شیوه تهیه قاوورما، رسم سفره سبز، بازی سنتی چلینگ آغاج یا همان پله دسته، جاجیم بافی یا ججیم توخوماق، رسم برداشت گندم با نام«حاللالیق» به صورت منطقه‌ای، مابین استان‌های آذربایجان‌غربی، شرقی و اردبیل به صورت مشترک به ثبت رسیدند.

معاون میراث‌‌فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان‌غربی در ادامه با اشاره به تحلیل اهمیت غذا افزود: بر اساس تحقیقات انجام یافته،  انسان شناسان عادات غذایی را به عنوان کلیتی پیچیده از فعالیت‌های آشپزی، تمایل‌ها و تنفرها، آگاهی جمعی، اعتقادات، تابوهای وابسته با تولید و تهیه و مصرف غذا و در یک کلام یک مفهوم فرهنگی بزرگ تلقی می‌کنند.

وی بیان کرد: از سوی دیگر غذا به عنوان یک فعالیت معنی‌دار علاوه بر روابط اجتماعی بر روابط گروهی تأکید داشته و برخی نیز اذعان دارند غذا به عنوان یک ضرورت حیاتی پدیده ای فیزیولوژیک به شمار رفته و با وجود این، تلاش بر این است که به طور خاص به نقش غذا در فرهنگ پرداخته شود.

سپهرفر گفت: امروزه با رشد روز افزون غذاهای آماده و خیابانی و فست فودها که در بروز انواع بیماری‌ها و چاقی نقش اساسی داشته، توجه به خوراک‌های سنتی به لحاظ طبیعی بودن آن نه تنها در سلامتی بدن مورد توجه قرار می گیرد بلکه می‏‌تواند با محوریت خلاقیت، فرهنگ و هنر محلی و بومی در استانی مانند آذربایجان‌غربی به لحاظ تنوع قومیتی و تفاوت‌های فرهنگی، تضمین کننده مقاصد گردشگری بوده و مخاطرات زیست‏ محیطی را نیز کنترل کنند.

وی افزود: آنچه که باید توجه همگان را بر آن هدایت کرد، رویکرد بازگشت به سنت‌های گذشته در حوزه خوراک سنتی از نظر ارزش‌های غذایی، در دسترس بودن مواد اولیه، تازگی،  عدم استفاده  از مواد شیمیایی و همچنین ارزان بودن آن برای سلامتی است.

پژوهشگر مردم‌شناسی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان‌غربی بیان کرد: همچنین با این دیدگاه، گردشگری غذا می‌تواند با برنامه‌ریزی و مدیریت سازماندهی شده و با برگزاری جشنواره های محلی، منطقه‌ای، ملی و حتی فراملی، با ایجاد شغل و درآمد برای جوامع روستایی و شهری به توسعه آنها کمک کرد.

 سپهرفر اظهار کرد: تلاش برای ثبت غذاهای محلی در فهرست میراث ناملموس ملی می تواند از جمله توجهات مهم بر این موضوع باشد تا بتوان با همیاری و آگاهی بخشی به خود مردم و برخی دست اندرکاران راه سلامت زیست مردم و توسعه گردشگری خوراک را فراهم کرد.

وی تصریح کرد: استان آذربایجان‌غربی با دارا بودن 40 اثر ثبت شده میراث ناملموس در فهرست آثار ملی و یک اثر میراث ناملموس جهانی مانند آیین‌های زیارتی قره کلیسا،  با ثبت این هفت اثر از استان و هفت اثر مشترک با دیگر استان‌های همجوار دارای 55 اثر در ردیف میراث ناملموس شد.

معاون میراث‌‌فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان‌غربی افزود: پیشتر ثبت غذای سنتی گوزلمه، دیشلیق، فن و مهارت عرق بید مشک و مهارت تهیه دوشاب از جمله موارد ثبت شده  در حوزه خوراک و عرقیجات در استان اذربایجان غربی بوده است.

☫ شورای اطلاع رسانی آذربایجان‌غربی